آزمون ها

آزمون عملکرد پیوسته

Continuous Performance Test (CPT)

این آزمون در سال ۱۹۵۶ توسط رازولد و همکارانش طراحی شد و در ابتدا برای سنجش ضایعه مغزی بکار می رفت. در دهه ۱۹۹۰ به عنوان یک آزمون در ارزیابی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی معرفی گردید و هم اکنون به عنوان متداولترین ابزار آزمایشگاهی در تشخیص توجه پایدار شناخته شده است.

اختلال نقص توجه – بیش فعالی (ADHD) وضعیت، عصبی – رشدی است که براساس وجود الگوی پایدار نقص توجهی (Attention deficit) و یا تکانشگری (Impulsivity) و بیش فعالی (Hyperactivity) به عنوان ویژگی هایی بسیار تکرارپذیر و شدیدتر از میزان قابل مشاهده در همتاهای رشدی فرد مشخص گردیده و علائم آن با سطح رشدی و تکاملی فرد تناسب و همخوانی ندارد. در اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی منظور از “توجه” تمرکز و حفظ آن تمرکز روی یک قسمت محدود از اطلاعات موجود است. مهمترین مشکل توجه در کودک مبتلا به ADHD نقص در”توجه پایدار” است. در امر یادگیری توجه پایدار، فرد را قادر می سازد تا توجه مستقیم و بی وقفه به یک با چند منبع از اطلاعات در طی یک دوره زمانی نسبتاً طولانی داشته باشد. بطور مثال زمانی که کودک ADHD در تکالیف آموزشی درگیر می شود. به آسانی از تکالیفی که آغاز کرده منحرف می شود و در برگشتن به یک تکلیف بعد از اینکه حواسش پرت شده بود مشکل دارد. در کلاس درس این کودک تمایل کمی برای تمرکز روی تکالیف تکراری، راکد و کند دارد. در ADHD” رفتار تکانشی یا تکانشگری” اغلب به عنوان فقدان مهار پاسخ در نظر گرفته می شود. رفتار تکانشی در اختلال کم توجهی – بیش فعالی را می توان به عنوان پاسخ عملکردی با هدف اجتناب و دوری از تأخیر و یا به نوعی تنفر از تأخیر در نظر گرفت.

رفتار تکانشی در کودک ADHD اغلب به مشکل کم یا بی طاقتی به وضوح دیده می شود. مثلاً هنگام جواب دادن در کلاس درس و در زمانیکه به وی دستور داده می شود که «دستت را بلند کن و منتظر بمان تا صدایت کنم» قابل مشاهده است. همچنین وی در بازیها و گفتگوها در انتظار کشیدن مشکل دارد.


آزمون عملکرد پیوسته (CPT)

آزمون عملکرد پیوسته در ارزیابی اختلال ADHD کاربرد فراوان دارد. هدف اصلی آن سنجش توجه پایدار و هدف دیگرش سنجش کنترل تکانه یا تکانشگری است. تاکنون فرمهای مختلفی از آزمون “عملکرد پیوسته” برای اهداف درمانی و پژوهشی تهیه شده است و در تمامی فرمها، آزمودنی باید برای مدتی توجه خود را به یک مجموعه محرک نسبتاً ساده دیداری یا شنیداری جلب کند و هنگام ظهور محرک هدف با فشار یک کلید پاسخ خود را ارائه دهد. در بیشتر تحقیقات اخیر، محرکهای دیداری برای مدتی کوتاه بر روی صفحه نمایش رایانه ارائه می گردد وآزمودنی باید به محرک هدف با فشردن یکی از کلیدهای صفحه کلید پاسخ دهد (آلبرتس و میری ۱۹۹۲). در مرکز کاردرمانی نرم افزار فارسی بکار گرفته می شود. در این فرم آزمون ۱۵۰ عدد یا تصویر فارسی به عنوان محرک وجود دارد و از این تعداد ۳۰ محرک (۲۰ درصد) به عنوان محرک هدف و ۸۰% باقی مانده به عنوان محرک غیرهدف درنظر گرفته می شوند. مدت زمان ارائه هر محرک ۲۰۰ هزارم ثانیه و فاصله بین ۲ محرک یک ثانیه می باشد. مدت زمان اجرای آزمایش با احتساب مرحله تمرینی که به منظور درک بیشتر آزمودنی قبل از اجرای مرحله اصلی صورت می گیرد ۲۰۰ ثانیه است.

محمدعلی برزگری

فارغ التحصیل کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای از دانشگاه شهید بهشتی تهران و دانشجوی ارشد ارگونومی دانشگاه یزد

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا