سرمایه روان‌شناختی چیست؟

سرمایه روان‌شناختی یکی از شاخص‌های روان‌شناسی مثبت‌گرایی می‌باشد که با ویژگی‌هایی از قبیل باور فرد به توانایی‌هایش برای دستیابی به موفقیت، داشتن پشتکار در دنبال کردن اهداف، ایجاد استنادهای مثبت درباره خود و تحمل کردن مشکلات تعریف می‌شود. همچین برخوردار بودن از سرمایه روان‌شناختی افراد را قادر می‌سازد تا علاوه بر مقابله بهتر در برابر موقعیت‌های استرس‌زا، کمتر دچار تنش شده، در برابر مشکلات از توان بالایی برخوردار باشند، به دیدگاه روشنی در مورد خود برسند و کمتر تحت تاثیر وقایع روزانه قرار بگیرند، لذا اینگونه افراد دارای سلامت روان‌شناختی بالاتری نیز هستند.

سلیگمن معتقد است که سرمایه روان‌شناختی، جنبه‌های مثبت زندگی آدمی را در بر می‌گیرد. او معتقد است که سرمایه انسانی و اجتماعی آشکار بوده، به آسانی قابل مشاهده است و می‌توان آن را به سادگی اندازه‌گیری و کنترل کرد. در حالیکه سرمایه روان‌شناختی، بیشتر بالقوه بوده، اندازه‌گیری و توسعه آن دشوار است. بنابراین سرمایه روان‌شناختی شامل درک شخص از خودش، داشتن هدف برای رسیدن به موفقیت و پایداری در برابر مشکلات تعریف می‌شود.

سرمایه روانشناختی یک حالت روانشناختی مثبت و رویکرد واقع گرا و انعطاف پذیر نسبت به زندگی است که از چهار سازه زیر تشکیل شده است:

۱- خودکارآمدی Efficacy : اعتماد به نفس و اعتقاد به تحقق اهداف یا وظایف

شامل احساس اعتماد به نفس و تصور اینکه فرد می تواند تلاش کند و هر زمان لازم باشد می تواند با صرف وقت و انرژی تکالیف و امور چالش بر انگیز پیش روی خود را با موفقیت به انجام برساند.

۲- خوش بینی Optimism : سبک استنادی مثبت درباره وقایع و انتظار آینده مثبت

شامل نگرش (ترکیب افکار، شناخت، و هیجان) مثبت نسبت به موفقیت در زمان حال و آینده در امور و عرصه های مختلف زندگی، تحصیل، و کار است.

۳- امیدواری Hope : اراده یا پویایی و راهکار یا راه چاره

به معنای استقامت و ادامه دادن مسیر برای رسیدن به اهداف است. فرد امیدوار در صورت لزوم برای رسیدن به اهداف خود مسیرش را تغییر می دهد تا بتواند به موفقیت به اهداف خود در راستای توسعه فردی و موفقیت پایدار برسد.

۴- تاب آوری Resilience : احیاء و فرارفتن از مشکلات

منظور از تاب آوری رویکرد فرد به هنگام مواجه شدن با مشکلات، ناکامی ها و پیامدهای غیر منتظره و بر خلاف جهت پیش رو است. افرادی که تاب آوری بالا دارند هنگام مواجهه به موانع و مشکلات استقامت به خرج داده، متوقف نشده و با تمرکز بر هدف به دنبال مسیرهای جایگزین برای رسیدن موفقیت آمیز به اهدافشان می گردند.

هر کدام از آنها به عنوان یک ظرفیت روانشناختی مثبت در نظر گرفته می شود.

بخش دانلود

در این قسمت می توانید پرسشنامه به همراه راهنمای فارسی آن را دانلود نمایید.